Arkeologlar, Irak’ın güneydoğusunda şu anda Tello olarak bilinen bir Sümer şehri olan Girsu’daki kazılar sırasında biri diğerinin üzerine gömülü iki tapınak keşfettiler.
MÖ dördüncü yüzyıl, Helenistik tapınağın inşa edildiği zamandır ve Büyük İskender’e bağlı olabilir.
Tapınağın içinde, arkeologlar, MÖ 336’dan MÖ 323’e kadar 13 yıl hüküm süren ve Makedonya’dan Pers topraklarına kadar birçok yeri feth eden Makedon kralına yapılmış olası bir referans olarak görülen, “iki kardeşin verenine” atıfta bulunan Aramice ve Yunanca bir yazıt tuğla buldular.
Eski tapınak ise Londra’daki British Museum’dan arkeologlar tarafından, şimdi Tello olarak adlandırılan bir Sümer şehri olan antik mega kent Girsu’da kazılar yaparken keşfedildi.
Kazılar, Girsu Projesi olarak bilinen ve şehrin tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmeye odaklanan müze tarafından yürütülen devam eden bir girişimin parçası.
Eski tapınağın kalıntılarının, Yunan tanrısının Sümer eşdeğeri olan Herkül ve Ningirsu’ya (Ninurta olarak da bilinir) adanmış olan yenisiyle aynı noktaya gömüldüğü bulundu. Bu, British Museum’dan Antik Mezopotamya küratörü ve arkeolog Sebastien Rey tarafından not edildi. Rey, bölgede yapılan kazılara öncülük etti.
Arkeologlar, tapınağın 1.500 yıl önce başka bir tapınağın bulunduğu bir yerde yükselmesinin tesadüf olmadığını belirtiyorlar. Bölge, Mezopotamya’dan gelenler için önemli olabilirdi.
Sebastien Rey, “MÖ dördüncü yüzyılda Babil sakinlerinin tarihleri hakkında engin bir bilgiye sahip olduklarını gösteriyor. Sümerlerin mirası hala çok canlıydı” dedi.
Arkeologlar, ikili tapınak alanını keşfederken, iki kardeşin yazıtının bulunduğu bir tuğla ile birlikte bir sunak veya tapınağın altına gömülü gümüş bir drahmi (eski bir Yunan sikkesi) keşfettiler.
Rey, yazıtın Aramice ve Yunanca yazılmış Babil adını belirttiği için oldukça ilgi çekici olduğunu belirtiyor. İsmin, sembolik anlamları ve arkaik tonu nedeniyle törensel bir unvan olarak seçilmiş olması gerektiğini belirtiyor. Tüm kanıtlar, Adadnadinakhe olan ismin oldukça nadir olduğunu gösteriyor.
Yazıt ayrıca tipik olarak bir kartal ve bir şimşek ile temsil edilen Zeus’a da atıfta bulunur. Eşsiz madeni para her iki sembolü de içeriyordu. Rey ayrıca Zeus’un Büyük İskender’i Ammon kehaneti aracılığıyla oğlu olarak kabul ettiğini ve hem Herkül hem de İskender arasında onaylanan kardeşlik bağı nedeniyle Zeus’u “kardeş veren” yaptığını belirtiyor.
Rey, İskenderiye’nin varlığının işaretlerini bir araya getirerek, bunun İskender’in tapınağın yeniden kurulmasında aktif ve doğrudan bir rol oynayabileceğini veya genç yaşta öldükten sonra Makedon hükümdarının anıtını memnuniyetle karşıladığını gösterdiği sonucuna varıyor.
Eserlerin yanı sıra, arkeologlar geleneksel olarak savaşlardan sonra verilen ölü hediyelerini de keşfettiler. Ölü hediyelerin arasında asker kil heykelcikleri yer alıyor.
Girsu Project
Kapak Fotoğrafı: British Museum
